Dvorac Kilitbahir, jedna od tvrđava koju je sagradio Fatih Sultan Mehmed nakon osvajanja Istanbula s obje strane Dardanela, nalazi se u zapadnom dijelu Turske, u provinciji Čanakkale, na evropskoj strani. Dvorac, koji je služio kao muzej proteklih šest godina, planirano je da se ponovo otvori za posjetioce nakon popravke u prvom mjesecu sljedeće godine.
Dvorac Kilitbahir je 1462. godine sagradio Yakup Bey, guverner Galipolja, pod nadzorom poznatog arhitekte Muslihiddina tog vremena kako bi spriječio evropske države da pomažu Vizantijsko carstvo.
Dvorac služi kao muzej od 2018. godine, a restauratorski radovi započeli su 1. oktobra pod nadzorom Direkcije istorijskog poluostrva Galipolja Galipoljske kampanje.
U sklopu restauracije mehaničkim i kemijskim metodama uklonjene su biljke koje rastu na površini zidova dvorca i gornjih staza, a očišćeni su nekvalitetni malter i popravci fuga na originalnim materijalima.
Drvene stepenice na ulazu u glavnu kulu (A avliju), drvena staza ispred glavne kule i drvene prelazne stepenice u unutrašnjem dvorištu obnovljene su u dvorcu starom 562 godine, izgrađenom od dobro tesanog kamenje i šljunak za 120 dana, gdje je uočeno propadanje i propadanje.
Biće završeni nedostajući delovi drvenih stepenica unutar glavne kule, a dotrajale ograde će biti zamenjene. Biće popravljeni i drveni mostovi u području jarka oko dvorca, koji su dotrajali.
Obnova kamenog zida otkrivenog nakon čišćenja u sedmospratnom dvorcu, koji iz ptičje perspektive ima oblik “djeteline s tri lista”, još je u toku.
Ismail Kaşdemir, predsjednik Uprave Galipoljskog istorijskog poluostrva kampanje Galipoli, rekao je dopisniku Anadolu Agency (AA) da je dvorac Kilitbahir jedno od najposjećenijih lokacija u istorijskom području i značajan spomenik Fatiha sultana Mehmeda, čuvara Dardaneli i svjedok Galipoljske kampanje.
Kaşdemir je naveo da je Muzej zamka Kilitbahir živi istorijski muzej koji svojim eksponatima, dizajnom i arhitektonskim oblikom privlači mnoge posjetioce. “Kada uđete, osjetite duh Galipolja, i to je kao vremenski tunel”, dodao je.
Objasnio je da su prirodni uslovi Dardanela povećali habanje zamka. Konkretno, rast biljaka na Žutoj kuli i unutar glavne kule, uz propadanje njenog maltera, navelo je Direkciju da preduzme restauraciju. “Brzo smo pripremili naš projekat obnove i radimo na poboljšanju”, rekao je Kaşdemir.
Kaşdemir je također napomenuo da je bilo nekih kvarova u digitalnim sistemima dvorca i da su započeli projekat cjelokupne obnove.
Ako sve bude kako je planirano, Kaşdemir je naveo da nameravaju da uskoro ponovo otvore muzej dvorca za posetioce. „Za nas je važno da sačuvamo originalnost istorijskih lokaliteta i zaštitimo njihovu strukturu, a da istovremeno obezbedimo bezbednost naših posetilaca“, rekao je on. “Do početka 2025. godine, dvorac Kilitbahir će ponovo biti otvoren za posjetioce, kao i ranije. Naši posjetioci će imati priliku bolje razumjeti veliki duh koji je Galipolj učinio neprohodnim.”
Kaşdemir je ove istorijske lokacije opisao kao nasleđe predaka i svedoke istorije, rekavši: „Ovi spomenici, koji sadrže otiske stopala i sećanja na Mehmetçija, nastaviće da stoje stotinama, čak i hiljadama godina, kao živi svedoci istorije, čuvajući Dardanele i grleći posetioce, oživljavajući duh Galipolja.”
Na kraju je rekao: “Nadamo se da će historijsko područje Galipolja i dalje biti jedan od najvećih muzeja na otvorenom na svijetu, mjesto okupljanja ljudi iz cijelog svijeta.”
